Anemia - jak sobie z nią radzić - dieta bogata w żelazo
Czym tak naprawdę jest anemia? Jedną z najczęściej lekceważonych dolegliwości medycznych jest anemia. W rzeczywistości jest to poważny problem zdrowotny, w wyniku którego dochodzi do obniżenia wartości hemoglobiny oraz poziomu erytrocytów we krwi.
Wykrycie anemii zwanej również niedokrwistością, nie jest proste, ponieważ jej objawy podobne są do wielu innych schorzeń. Możliwe jest to jedynie po wykonaniu morfologii i sprawdzeniu stężenia żelaza, liczby oraz objętości czerwonych krwinek, a także spadku stężenia hemoglobiny w krwince (MCHC).
Niekiedy konieczna jest dalsza, rozszerzona diagnostyka i ustalenie poziomu ferrytyny. To jej ilość obrazuje jakie zapasy żelaza zostały rzeczywiście zmagazynowane w organizmie. Możliwe są przypadki ukrytej anemii , w których poziom żelaza we krwi jest prawidłowy, ale zapasy ferrytyny spadają znacznie poniżej normy. Warto pamiętać również o tym, że anemia wywołana niedoborem żelaza jest co prawda najczęstszym, ale nie jedynym typem tej dolegliwości. Występuje też niedokrwistość spowodowana zbyt niskim poziomem kwasu foliowego, miedzi oraz witaminy B12.
Przyczyny występowania niedokrwistości
Najczęstszą przyczyną występowania niedokrwistości jest źle zbilansowana dieta, w której brakuje żelaza. Szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednie zbilansowanie diet wegetariańskiej i wegańskiej, bowiem brakuje w nich zawierającego żelazo mięsa. Problemem może być również zwiększone zapotrzebowanie na żelazo. Występuje ono przede wszystkim u kobiet w ciąży, w czasie karmienia piersią, w okresie dojrzewania, w trakcie obfitych miesiączek oraz u małych dzieci przy fazach wzmożonego wzrostu. Niekiedy powodem anemii jest również słaba przyswajalność żelaza, która może wynikać z zaburzonego funkcjonowania przewodu pokarmowego lub niedoborów witaminy C, ułatwiającej wchłanianie żelaza. Poza tym zdarza się, że anemia towarzyszy innym problemom zdrowotnym, takim jak krwotoki czy zapalenie kłębuszków nerkowych. Dlatego w razie zaobserwowania któregoś z jej objawów warto skonsultować się z lekarzem i przeprowadzić rozszerzoną diagnostykę.
Objawy anemii
Objawy towarzyszące niedokrwistości łatwo pomylić z tymi występujących przy innych dolegliwościach zdrowotnych. Jednak na ogół pierwszym znakiem, że poziom żelaza spadł poniżej normy jest osłabienie organizmu. Osoby cierpiące na anemię zwykle czują się przemęczone i senne. Bezpośrednią przyczyną złego samopoczucia jest niskie ciśnienie krwi. Często niedokrwistości towarzyszy również bladość powłok skórnych oraz spojówek, szorstkość skóry, łamliwość włosów i paznokci. Mogą się tworzyć zajady w kącikach ust. Ponadto zdarza się pieczenie w jamie ustnej, trudności w przełykaniu oraz zanik brodawek językowych. W skrajnych przypadkach nieleczona anemia może skutkować tachykardią i utratą przytomności.
Leczenie anemii - dieta bogata w żelazo
Jedyną skuteczną metodą leczenia anemii jest uzyskanie prawidłowego poziomu żelaza we krwi. Jest to możliwe przy suplementacji żelaza w sposób farmakologiczny lub dzięki zmianie diety na bogatą w produkty zawierające duże ilości żelaza. Występują one przede wszystkim w mięsie, w szczególności w wątróbce, chudym mięsie wołowym, mięsie z królika oraz w sardynkach. Dobrym jego źródłem jest także nabiał, a zwłaszcza jajka i ser kozi. W naturalnej suplementacji żelaza warto również sięgnąć po warzywa i owoce, takie jak: buraki, fasola, bób, groch, pomidory, czosnek, maliny oraz porzeczki. Zalecanymi produktami są poza tym pestki dyni, orzechy pistacjowe, płatki oraz otręby owsiane, suszone morele i kakao. Warto pamiętać, że dobrze przyswajalne żelazo występuje również w wielu zielonych liściach, w szpinaku, jarmużu, pietruszce oraz młodym jęczmieniu. Bombę witamin i minerałów stanowią też algi. Szczególną uwagę należy zwrócić na spirulinę, którą w sproszkowanej formie można z powodzeniem dodawać do koktajli i zielonych soków. Komponując swój posiłek lub koktajl trzeba pamiętać, że żelazo najlepiej przyswaja się w towarzystwie witaminy C. Dlatego warto skropić swoją sałatkę świeżo wyciśniętym sokiem z cytryny, albo popić danie szklanką soku z cytrusów, czarnej porzeczki lub aronii.
Dobrym sposobem na wyrównanie poziomu żelaza będzie również regularne picie herbaty z liści pokrzywy, ponieważ ta zawiera duże ilości tego składnika.
Przykładowa dieta - produkty bogate w żelazo
Jeżeli zmagasz się z anemia lub niedoborem witamin i mikroelementów to zastosuj następujące pomysły na smaczne, zdrowe i bogate w żelazo posiłki.
Przykład 1
- Śniadanie: omlet z oliwkami, awokado i suszonymi pomidorami
- Drugie śniadanie: jogurt naturalny z dodatkiem pestek dyni oraz rodzynek
- Obiad: wątróbka drobiowa prażona z jabłkiem i kaszą gryczaną
- Podwieczorek: szklanka świeżo wyciśniętego soku pomarańczowego
- Kolacja: zupa krem z pieczonych buraków oraz ziemniaków
Przykład 2
- Śniadanie: owsianka z pistacjami, orzechami laskowymi i malinami
- Drugie śniadanie: garść suszonych moreli
- Obiad: potrawka z królika z marchewką, groszkiem i młodymi ziemniakami
- Podwieczorek: koktajl na bazie mleka migdałowego z dodatkiem banana, ananasa i szpinaku baby
- Kolacja: jajecznica ze szczypiorem oraz z pomidorami