Wakacje to czas, kiedy wiele osób wybiera się nad morze. Wyjazd niesie nie tylko możliwości odpoczynku i zrelaksowania ciała, ale także szereg walorów zdrowotnych. Przebywając w kurortach, urlopowicze nie zdają sobie często sprawy, że uczestniczą w szeregu zabiegów leczniczych nazywanych talasoterapią.
Czym jest talasoterapia? Wczoraj i dziś
Talasoterapia to zbór rozmaitych zabiegów, którym wspólnym mianownikiem jest lecznicze działanie morza - piasku, błota, alg oraz wody. Poprawa zdrowia zachodzi w wyniku oddziaływania na organizm zawartych w niej:
- soli mineralnych,
- witamin,
- aminokwasów,
- pierwiastków takich jak jod, fluor, miedź i magnez, a także chlorku sodu.
Ciekawostką jest, że woda morska posiada skład bardzo zbliżony do składu osocza krwi. O tym, że morze oraz towarzyszący mu specyficzny mikroklimat pozytywnie wpływa na zdrowie człowieka mówiono już w starożytności. Przekonywał o tym antyczny filozof Arystoteles w tworzonych przez siebie "Zagadnieniach przyrodniczych". Po kurację z wykorzystaniem słonej, morskiej wody sięgał także sam Hipokrates, lecząc nią reumatyzm oraz rwę kulszową. W 1750 roku londyński lekarz, Richard Russel, zauważył, że osoby żyjące nad morzem, cieszą się lepszą kondycją niż te, przebywające w głębi lądu. Zaczął więc stosować u swoich pacjentów kuracje z wykorzystaniem wody morskiej, które przynosiły zdumiewające rezultaty. Ich skuteczność sprawiła, że Russel stworzył pierwszą naukową publikację, w której dowodził pozytywnego wpływu morza na zdrowie człowieka. Sam termin "talasoterapia" pochodzi z języka greckiego i dosłownie oznacza leczenie morzem. Po raz pierwszy został użyty w 1869 roku przez francuskiego lekarza La Bonardiere’a.
Talasoterapia - zastosowanie
Stymulacja dla układu immunologicznego
Jedną z form talasoterapii są kąpiele w wodzie morskiej. Jej temperatura jest niższa od temperatury ludzkiego ciała, co powoduje, że znakomicie wzmacnia i hartuje organizm, stymulując układ odpornościowy do produkowania przeciwciał. Warto jednak pamiętać o tym, że kąpiele morskie nie mogą trwać zbyt długo. Chłodna woda może bowiem prowadzić do nadmiernego wychłodzenia organizmu i spadku odporności. Lekarze i fizjoterapeuci zalecają więc zażywanie kilku krótkich kąpieli, po których należy rozgrzać organizm poprzez ruch lub umiarkowaną ekspozycję na słońce. Talasoterapia w postaci kąpieli morskich jest sugerowana przede wszystkim osobom cierpiącym na przewlekłe i nawracające infekcje oskrzeli. Jest także pomocna w profilaktyce i leczeniu wielu chorób skóry, w tym łuszczycy. Świetnie sprawdza się ponadto u osób ze zbyt niskim ciśnieniem krwi. Minerały przenikające z morskiej wody do organizmu, działają również pozytywnie na układ kostny. Wspomagają odbudowę kości, ścięgien i stawów. Nie można jednak zapominać o tym, że aby uzyskać pożądany efekt, kąpiele w wodzie morskiej muszą być powtarzane codziennie przez okres co najmniej 3-4 tygodni.
Poprawa kondycji i sposób na piękną sylwetkę
Talasoterapia w postaci kąpieli w morzu jest ponadto wskazana osobom, które chcą zadbać o dobrą kondycję organizmu. Brodzenie w wodzie to forma wysiłku, przez co usprawnia krążenie, wzmacnia serce i układ oddechowy. Powoduje, że ciało jest odpowiednio dotlenione. Kąpiele morskie są też uważane za znakomity trening ogólnorozwojowy, co powoduje, że są zalecane osobom z nadwagą oraz otyłością. Pozbyciu się niechcianych kilogramów sprzyja także niska temperatura wody morskiej, która świetnie pobudza procesy przemiany materii i ogranicza odkładanie się tkanki tłuszczowej. Nie można ponadto zapominać o spacerach po suchym piasku, które wymagają większego wysiłku niż marsz po gładkim terenie, przez co sprzyjają spalaniu kalorii. Stanowią ponadto świetny trening dla nóg, poprawiający krążenie i pozwalający zapobiegać pojawieniu się żylaków. Spacery po piasku są też zalecane osobom w okresie rekonwalescencji po urazach nóg oraz kręgosłupa. W tym przypadku należy jednak pamiętać o tym, że nie mogą one trwać zbyt długo.
Sposób na zdrową i promienną skórę
Kąpiele w morskiej wodzie to świetny zabieg kosmetyczny. Zawarte są w niej bowiem rozmaite minerały, między innymi selen, cynk i brom. Pierwiastki te znakomicie łagodzą stany zapalne skóry. Przywracają jej zdrowie i doskonały wygląd. Woda morska działa także tonizująco i odkażająco. Z tego względu kąpiele w morzu są zalecane osobom cierpiącym na schorzenia skóry. Powinni z nich korzystać pacjenci borykający się z łuszczycą oraz trądzikiem. Woda morska w wielu przypadkach przynosi też ulgę w atopowym zapaleniu skóry. U osób zdrowych poprawia z kolei ukrwienie skóry, co warunkuje jej lepsze odżywienie. Woda w połączeniu z drobnym piaskiem wykazuje też właściwości peelingujące. Redukuje martwy naskórek i pobudza procesy regeneracji komórek. Dzięki temu skóra staje się bardziej elastyczna, nawodniona i zyskuje promienny wygląd. Warto jednak pamiętać o tym, aby po zakończeniu kąpieli należy spłukać ciało czystą wodą. Osadzająca się na nim sól oraz piasek mogą powodować nadmierne wysuszenie skóry.
Niezastąpiony sposób dla osób ze schorzeniami dróg oddechowych
Oprócz kąpieli pacjentom często zaleca się w ramach talasoterapii inhalacje z wody morskiej. Najlepiej oczywiście zażywać je, przebywając w nadmorskim kurorcie. W strefie przybrzeżnej, sięgającej około 2 kilometry w głąb lądu, unosi się aerozol, czyli rozdrobnione, mikroskopijne krople wody morskiej. Wdychanie go pobudza przede wszystkim układ oddechowy. Aerozol świetnie rozrzedza śluz zalegający w zatokach, tchawicy czy oskrzelach, ułatwiając jego wydalanie z organizmu. Pobudza także ruch rzęsek nabłonka wyściełającego drogi oddechowe, dzięki czemu ułatwia wykrztuszanie obecnej w nich wydzieliny. Ponadto działa nawilżająco. Na drogach oddechowych skrapla się bowiem para wodna wydychana z płuc. Z tego względu spacery brzegiem morza są zalecane przede wszystkim osobom cierpiącym na schorzenia układu oddechowego. Doskonale sprawdzają się w przypadku chorych cierpiących na nawracające stany zapalne zatok. Morskie powietrze zawiera 60 razy więcej jonów ujemnych, niż to w mieście, przez co znajduje się w nim 100 razy mniej pyłków wywołujących uczulenia. Koniecznie powinni z nich korzystać astmatycy, pacjenci borykający się z alergią, palacze oraz pacjenci przebywający na co dzień w zanieczyszczonym środowisku. Talasoterapia w postaci inhalacji morskiej wody jest także niezastąpiona dla osób pracujących w dużym zapyleniu powietrza. Mogą je stosować również osoby z niedoczynnością tarczycy. W nadmorskim aerozolu występuje duże stężenie jodu, co powoduje, że można uzupełnić jego niedobory w organizmie, łącząc przyjemne z pożytecznym.
Relaks dla duszy i ciała
Pozytywny wpływ na organizm mają również spacery brzegiem morza. Z jednej strony pozwalają korzystać z właściwości morskiej bryzy, z drugiej, znakomicie koją nerwy i pozwalają walczyć ze stresem. Szum morza oraz jego łagodna barwa, a także rytmiczne ruchy fal wykazują właściwości relaksujące i uspokajające. Doskonale sprawdza się w przypadku osób cierpiących na stany lękowe i depresyjne. Z tego rodzaju talasoterapii powinni też korzystać pacjenci w stanie ogólnego zmęczenia i psychicznego wyczerpania organizmu. To rodzaj wysiłku fizycznego, który wspomaga dodatkowo leczenie bezsenności. Z kolei leżenie na rozgrzanym piasku wyśmienicie rozluźnia napięte mięśnie. Pomaga także pozbyć się nerwobóli.
Odczyn uzdrowiskowy i przeciwwskazania do stosowania talasoterapii
Na początku talasoterapia może wywoływać łagodne dolegliwości, związane z aklimatyzacją do nowych warunków środowiska. U niektórych pacjentów pojawia się rozdrażnienie. Możliwe są także zawroty oraz bóle głowy. W pierwszych dniach pobytu nad morzem często dochodzi do zaostrzenia objawów chorobowych. Jest to tzw. odczyn uzdrowiskowy, który należy przeczekać, ponieważ z ciągu kilku dni dyskomfort powinien zaniknąć. Bez względu na to, że talasoterapia jest w pełni naturalną i bezpieczną formą leczenia, istnieją przeciwwskazania do jej stosowania. Jednym z nich jest zaawansowana choroba nowotworowa oraz przerzuty i nawroty rakowe. Nie zaleca się jej także pacjentom cierpiącym na nadczynność tarczycy, zaburzenia psychiczne oraz AIDS. Zdecydowanie powinny z niej zrezygnować osoby uczulone na jod.
Z dobrodziejstw talasoterapii można korzystać nie tylko, przebywając w nadmorskim kurorcie, ale spędzając czas w gabinetach odnowy biologicznej czy ośrodkach SPA. Wiele z nich oferuje bowiem zabiegi lecznicze z wykorzystanie roślin i alg morskich. Nakładane na skórę, świetnie poprawiają jej kondycję - odżywiają i ujędrniają. Wykazują także właściwości oczyszczające. Wspomagają leczenie rozmaitych schorzeń skóry. Algi morskie pozwalają też łagodzić dolegliwości związane z reumatyzmem oraz artretyzmem. Co więcej, w talasoterapii stosowane są okłady z błota morskiego, zawierającego szereg minerałów wykazujących pozytywny wpływ na organizm. Najczęściej w zabiegach tego typu stosuje się osady z Morza Martwego zawierające najwięcej pierwiastków. W ośrodkach uzdrowiskowych i strefach SPA można też skorzystać z hydroterapii, w której jest stosowana woda morska.